Samen werken aan vakantieopvang van buitenlandse kinderen

Advies

Sinds de val van het IJzeren Gordijn brengen elk jaar honderden kansarme kinderen uit Europese landen zoals Roemenië, Wit-Rusland of Oekraïne de vakantie door bij Belgische gastgezinnen. Zo ontstonden er verschillende privé-initiatieven en vrijwilligersorganisaties om deze kinderen en hun gezinnen te helpen. De maximumduur van de vakantie is drie maanden.

De voorbije jaren kreeg de Klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaat signalen over kinderen die opgevangen worden bij Vlaamse gastgezinnen in de vakantie. Signalen waaruit blijkt dat het gaat om kwetsbare kinderen die bijzondere aandacht verdienen. We gingen in overleg met de vakantie-initiatieven en raadpleegden enkele internationale richtlijnen.

Op basis daarvan vragen we aan de overheid om extra in te zetten op internationale samenwerking zodat landen op lange termijn zelf (meer) kwaliteitsvolle en gezonde vakanties kunnen aanbieden aan kinderen die dat nodig hebben.

De overheid kan de Vlaamse organisaties die nu al vakanties voor buitenlandse kinderen organiseren beter ondersteunen:

  • Deel expertise vanuit verwante instanties zoals pleegzorg, kinderopvang, jeugdwerk met de vrijwilligersorganisaties. De vakantie-initiatieven zijn uniek maar toch verwant. We denken aan expertise over het screeningsproces, vorming van gastgezinnen, omgaan met verontrustende situaties, inschakelen van tolken, het organiseren van ontmoetingsdagen en een kwaliteitsvol vrijwilligersbeleid.
  • Zorg dat EU-vakantie-kinderen ook gevolgd worden via een centrale registratie zoals bij de niet-EU-kinderen het geval is. Nu moeten de gastgezinnen dat enkel melden in het gemeentehuis.


Zonder afbreuk te doen aan het engagement van de vrijwilligers binnen de vakantie-initiatieven dringen we erop aan:

  • Onderling regelmatig te communiceren, informatie, ervaringen en goede praktijken uit te wisselen. Ook om zo gastgezinnen die shoppen tussen organisaties uit te sluiten.
  • Sterker in te zetten op een open en transparante communicatie met de (kandidaat)gastgezinnen. Een vakantie mag nooit uitlopen in langverblijf. Vakantie-initiatieven zijn geen (officieuze) adoptiedienst of pleeggezinnendienst die gastgezinnen in contact brengt met ouders in nood.
  • Het vrijwilligerswerk verder uit te bouwen en te onderbouwen met extra zorg voor screening, vorming en opvolging. Het vrijwilligerswerk moet op een veilige manier en in een veilige omgeving gebeuren.
  • Het recht op privacy van vakantie-kinderen nauwgezet op te volgen. Sensibiliseer binnen de eigen organisatie en de gastgezinnen over het omgaan met foto’s en verhalen van kinderen op sociale media.
  • Voorzie voldoende bereikbare begeleiding ook voor het kind zelf tijdens zijn vakantie hier.


De aanbevelingen op beide niveaus zijn belangrijk om de rechten van de vakantie-kinderen te waarborgen.

Bezorgd

We bezorgden het advies op 9 november 2015 aan de Vlaamse volksvertegenwoordigers van de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van het Vlaams Parlement.

Recente adviezen

Hoe komen onze adviezen tot stand?

Soms wijzen signalen over kinderrechtenschendingen op een structureel probleem. De wetgeving ontbreekt of ze is onduidelijk, inconsequent of in strijd met het kinderrechtenverdrag. Wij onderzoeken knelpunten, luisteren naar de stem van kinderen, jongeren, ouders en professionals en formuleren aanbevelingen in beleidsadviezen.