Samen tegen schooluitval

Op 24 maart 2016 besprak de Commissie voor Onderwijs van het Vlaams Parlement de conceptnota ‘Samen tegen schooluitval’. De nota speelt in op het Vlaams regeerakkoord dat het aantal spijbelaars en vroegtijdige schoolverlaters wil verminderen. De overheid wil één omvattend beleid ontwikkelen om schooluitval aan te pakken. Daartoe schuift ze 52 acties naar voren op vier domeinen: (1) identificatie, (2) monitoring en coördinatie, (3) preventie en (4) interventie en compensatie.

Het Kinderrechtencommissariaat schaart zich grotendeels achter de conceptnota.

We lezen heel wat sterke punten en realisaties:

• Aandacht voor het perspectief van jongeren bij spijbelproblemen.
• Betere registratie van vroegtijdig schoolverlaten en spijbelen.
• Problematische afwezigheid vanaf 15 B-codes.
• Oog voor verbindend en herstelgericht werken.
• Extra netwerken leerrecht als zichtbaar aanspreekpunt voor leerlingen, ouders en school en CLB.
• Verspreiden van vragenlijst over welbevinden van leerlingen op school.
• Aandacht voor welbevinden op school.
• Hervormen van het time-outsysteem naar een meer flexibel systeem van onderwijs-welzijnstrajecten.

We geven aanbevelingen mee voor het actieplan:

• Geef lokale partners die helpen bij het bestrijden van schooluitval ook automatisch toegang tot geanonimiseerde cijfers.
• Verfijn de afwezigheidscode bij een tuchtmaatregel door aparte codes te maken voor preventieve schorsing, tijdelijke uitsluiting en definitieve uitsluiting. Verplicht basisscholen om preventieve schorsingen en uitsluitingen te registeren.
• Ga na of er niet beter een onderwijsactor de centrale rol opneemt om het beleid tegen schooluitval te coördineren.
• Breid de schoolcapaciteit ook uit in kansarme wijken om kleuterparticipatie te verhogen. En zorg voor een warme overdracht van thuis of kinderopvang naar de kleuterschool.
• Verbreed acties om Nederlands te verwerven naar Nederlandstalige kinderen die in een taalarme omgeving opgroeien.
• Zorg dat werken aan welbevinden op school ruimer gaat dan acties om pesten tegen te gaan.
• Richt een onafhankelijke instantie op om te bemiddelen bij pestincidenten die niet opgelost geraken.
• Maak de onderwijsinspectie ook bevoegd om bewarende- en tuchtmaatregelen te monitoren om zo een sanctiebeleid op school te evalueren en bij te sturen.
• Onderzoek of de vele taken die het CLB toegewezen krijgt haalbaar zijn.
• Voor jongeren@risk vragen we:
  • Ervoor te zorgen dat jongeren in jeugdinstellingen en persoonlijke ontwikkelingstrajecten een diploma of getuigschrift kunnen behalen.
  • Om de onderwijscontinuïteit van gewettigd afwezige leerlingen te garanderen en deze groep leerlingen beter in kaart te brengen.
  • De tuchtmaatregel ‘uitsluiting uit de leertijd’ af te schaffen.
• Werk een heldere visie uit over herstelgericht werken en koppel die ook aan het sanctiebeleid op school.
• Beschouw de actoren en organisaties van flexibele trajecten in onderwijs als de belangrijkste partners in een hulpprogramma leerrecht.
• Ga op zoek naar alternatieven om ouders te responsabiliseren eerder dan de sancties uit de leerplichtwet te versterken.
• Zoek naar alternatieven voor jongeren die niet terechtkunnen bij de examencommissie.