Beleidsnota Welzijn bekeken door kinderrechtenbril

Minister Wouter Beke bevoegd voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding diende op 8 november 2019 zijn Beleidsnota 2019-2024 Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding in bij het Vlaams Parlement.

In dit advies geeft het Kinderrechtencommissariaat suggesties bij die beleidsnota. Enkele aandachtspunten vanuit kinderrechten:

Besparingen treffen kinderen hier en nu

Het Kinderrechtencommissariaat is bezorgd over de besparingen bij Welzijn, want ze treffen kinderen, jongeren en hun ouders hier en nu.

Straffer armoedebeleid nodig

In Vlaanderen leven 150.000 kinderen in armoede. Hun rechten worden elke dag geschonden. We verwachten van de regering meer inspanningen om een menswaardige levensstandaard met genoeg inkomen voor alle kinderen te realiseren. Daarvoor is visie en samenwerking nodig in de Vlaamse Regering, maar ook interfederaal en met de lokale besturen.

We vragen opvolging en ondersteuning van het lokaal sociaal beleid en vragen om netwerking tussen lokale diensten niet te zien als alternatief voor sterke sociale basisvoorzieningen, maar als nodig en aanvullend.

We kijken uit naar heldere doelstellingen in het nieuw Vlaams Actieplan Armoedebestrijding, en een wetenschappelijke evaluatie van het armoedebeleid, met opvolging van de situatie van minderjarigen.

Ten slotte pleiten we voor een dak- en thuislozenbeleid dat focust op kinderen en jongeren. We vragen om een actieplan dak- en thuisloosheid 2.0 op kindformaat met acties in verschillende beleidsdomeinen want dak- en thuisloosheid van kinderen en jongeren heeft verschillende oorzaken.

Zorg dat elke jongere snel kan rekenen op de jeugdhulp die hij nodig heeft

We vragen meer garanties voor continuïteit in de jeugdhulp en recht op jeugdhulp:

• De wachtlijsten moeten weggewerkt worden en kinderen en jongeren moeten kunnen rekenen op trajectbegeleiding.
• We zijn het eens met de focus op kleinere leefgroepen en geïntegreerde gezinstrajecten.
• De zorg voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen blijft onderbelicht.
• De aandacht voor jongvolwassenen mag concreter.
• Voor kinderen en jongeren met complexe problemen belooft de minister meer GES+-plaatsen. We vragen de minister om niet alleen te focussen op extra plaatsen maar ook op de andere verbetervoorstellen van experts.

De brug tussen Welzijn en Onderwijs moet sterker. Extra focus op de link tussen onderwijsinternaten en welzijn is nodig.

We ondersteunen de monitoring van de kwaliteit van de intersectorale jeugdhulp en vragen aandacht voor de monitoring van de doelstellingen van de integrale jeugdhulp.

We vragen dat er een afdwingbare rechtspositieregeling komt voor minderjarigen die in een beveiligende setting verblijven, met genoeg rechtswaarborgen.

We pleiten voor toezicht op de bescherming van kinderrechten bij de uitvoering van het decreet jeugddelinquentierecht.

• De uitbreiding van de capaciteit in gesloten, besloten of beveiligde opvang mag niet leiden tot systematischer gebruik van die opvang.
• De lokale aanpak van jeugddelinquentie mag de gelijke behandeling van jeugddelinquentie niet in het gedrang brengen.
• Voor verontrustende opvoedingssituaties en delinquent gedrag vragen we ketenaanpak met oog voor privacy, beroepsgeheim en met het nodige geld.
• We vragen om het mandaat van de Commissie van Toezicht uit te breiden naar het nieuwe beveiligende aanbod in de private voorzieningen.
   

We steunen de gefaseerde uitrol van de persoonsvolgende financiering van de zorg voor minderjarigen met een beperking. Wel blijven we stevige kinderrechtengaranties missen als bouwstenen voor het persoonsvolgend budget voor minderjarigen.

Preventieve gezinsondersteuning en adequaat aanbod basisvoorzieningen gaan hand in hand

We vragen de minister niet alleen te investeren in de toeleiding van gezinnen naar basisvoorzieningen, maar ook in een ruim aanbod van kwaliteitsvolle basisvoorzieningen: onder andere Huizen van het Kind, kwaliteitsvolle kinderopvang die voor elk kind toegankelijk is en kwaliteitsvolle buitenschoolse opvang en lokale activiteiten voor gezinnen, ondersteund door Vlaanderen.

Ga voor een krachtig groeipakket

We vragen om van het groeipakket een krachtig speerpunt tegen kinderarmoede te maken. Het totaalbedrag voor een gezin met een laag inkomen zou de gemiddelde minimale kost van een kind moeten dekken.

Expertenpanel interlandelijke adoptie

Het Kinderrechtencommissariaat schaart zich achter het expertenpanel dat onafhankelijk onderzoek doet naar interlandelijke adopties uit het verleden om op basis daarvan aanbevelingen te doen. De geadopteerden hebben daar recht op.